Strategisch kennisbeeld

De monitor leefomgeving Zuid-Holland laat zien hoe het er ‘buiten’ voorstaat in de provincie Zuid-Holland. De monitor leefomgeving Zuid-Holland brengt (beleidsrelevante) ontwikkelingen in de leefomgeving in beeld, zonder uitspraak te doen over de relatie met provinciaal beleid of de effectiviteit, efficiëntie of legitimiteit van provinciale keuzes binnen dat beleid. De monitor beschrijft de staat van de leefomgeving aan de hand van een compacte set van indicatoren, voor het overzicht gegroepeerd in samenhangende thema’s. Door de monitor jaarlijks in geactualiseerde vorm uit te brengen worden langjarige trends en ontwikkelingen zichtbaar die gebruikt kunnen worden bij besluitvorming over de Kadernota.

De monitor leefomgeving Zuid-Holland kent daarmee samenhang met de Kadernota, maar is geen onderdeel van de Kadernota zelf. In mei 2021 is de eerste versie van de monitor leefomgeving Zuid-Holland beschikbaar gekomen. In september 2021 is de monitor besproken in de Integrale Commissie, waarbij de Statenleden hebben verzocht om in 2022 een geactualiseerde monitor te ontvangen, gelijktijdig met het aanbieden van de Kadernota. Daarnaast zijn ook enkele opmerkingen gemaakt op die versie van de monitor. Om die reden is gewerkt aan een actualisatie van de monitor leefomgeving Zuid-Holland. Daarbij is de monitor op diverse punten doorontwikkeld. Om die reden is de monitor voor dit moment ook voorzien van een apart besluitvormingstraject, dat gelijk oploopt met de besluitvorming over de Kadernota. Voor dit moment wordt dan ook verwezen naar het aparte besluitvormingstraject voor de inhoudelijke informatie over de monitor.

In het aparte besluitvormingstraject over de monitor leefomgeving wordt Provinciale Staten gevraagd om met het kader en de opzet van de doorontwikkelde versie van de monitor in te stemmen. Daarmee wordt eigenlijk voor het eerst de monitor echt vastgesteld als instrument. Vanaf dat moment kan de langjarige monitoring zelf gaan starten.  
Wat valt op aan de geactualiseerde monitor?
Wat op het moment vooral opvalt aan de monitor, is dat de opzet behoorlijk is gewijzigd, waarmee er nu geen goede vergelijking kan worden gemaakt met de voorgaande versie van de monitor. De eerste versie van de monitor kende een kleurscore voor de huidige situatie, en gaf inzicht in de ontwikkelrichting van de afgelopen jaren. De geactualiseerde versie van de monitor heeft een extra ring gekregen, waarin expliciet vooruit wordt gekeken naar of beoogde doelen (naar verwachting) in de toekomst behaald kunnen worden. In de vorige versie werd bij de kleurscore voor de huidige situatie in voorkomende gevallen met een schuin oog ook al naar de toekomst gekeken. Een feitelijk formeel ‘rode’ situatie werd dan een kleurscore ‘oranje’ gegeven vanwege de verwachting dat de toekomstige doelen haalbaar zijn. Die impliciete afweging wordt in de geactualiseerde monitor voorkomen door ook in de monitor zelf expliciet vooruit te kijken. Dit brengt echter met zich mee dat een vergelijking tussen de monitor van vorig jaar en de monitor van nu daarmee niet goed te maken is.

Met de geactualiseerde versie van de monitor hebben we naar verwachting een monitor waarop langjarige monitoring mogelijk is. Bij een volgende versie van de Kadernota kan dan een meer inhoudelijke analyse van het beeld dat de monitor geeft worden opgenomen.